Bel Fıtığı Tedavisi

Bel Fıtığı Tedavisi

Bel Fıtığı Nedir?

Bel fıtığı, omurilikten çıkan sinir köklerini etkileyen ve bel bölgesinde ağrıya, uyuşmaya veya güçsüzlüğe neden olan bir durumdur. Bel fıtığı, omurganın alt kısmında yer alan intervertebral disklerin zayıflaması veya yırtılması sonucu ortaya çıkar. Omurganın her bir omur kemiği arasında bulunan diskler, omurilik ve sinir köklerini koruyan bir doku tabakasıdır. Bu diskler, jel benzeri bir madde ile dolu bir yapıya sahiptir ve omurga hareket ettiğinde esnekliği sağlar.

Bel fıtığı, diskteki bu jelin dışarı sızması veya çıkması sonucu oluşur. Bu durum, çevredeki sinir köklerine baskı yapabilir ve çeşitli semptomlara yol açabilir. Bel fıtığı genellikle belirli bir yaş aralığında (30-50 yaş) ortaya çıkar, ancak her yaşta görülebilir. Bel fıtığı, ani ağır kaldırma, uzun süreli kötü duruş alışkanlıkları, obezite, yaşlanma ve belirli genetik faktörler gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir.

Bel fıtığının belirtileri:

• Bel ağrısı: Bel fıtığı, bel bölgesinde şiddetli ve rahatsız edici ağrıya neden olabilir. Bu ağrı, belin alt kısmında veya bacağın bir kısmında yayılabilir.
• Uyuşma ve karıncalanma: Bel fıtığı, sinir köklerine baskı yaparak bacakta veya ayakta uyuşma, karıncalanma veya zonklama hissi oluşturabilir.
• Güçsüzlük: Sinir köklerine baskı, bacak kaslarında güçsüzlüğe neden olabilir, bu da yürüme veya ayakta durma güçlüğüne yol açabilir.
• Reflükslerde değişiklikler: Bel fıtığı, mesane ve bağırsak kontrolünde sorunlara neden olabilir, bu da idrar kaçırma veya kabızlık gibi sorunlara yol açabilir.

Bel Fıtığı Tanısı Nasıl Konulur?

Bel fıtığı tanısı fiziki muayene ve görüntüleme testleriyle konulur. Tanı süreci, hastanın semptomlarına, tıbbi geçmişine ve fiziksel muayene bulgularına dayanır.

 Bel fıtığının tanısının konulmasında kullanılan yaygın yöntemler:

1. Hastanın Öyküsü ve Semptomlarının Değerlendirilmesi: Hastanın yaşadığı bel ağrısı, uyuşma, güçsüzlük gibi semptomlar üzerine detaylı bir öykü alınır. Semptomların ne zaman başladığı ne kadar sürdüğü ve hangi aktivitelerin semptomları artırdığı gibi bilgiler öğrenilir.

2. Fizik Muayene: Fizik muayene, bel fıtığı tanısının konulmasında önemli bir adımdır. Hastanın bel ve bacak hareketlerini değerlendirilir, kas gücünü test edilir.  Bel bölgesinde hassasiyet veya sinir kökü baskısı belirtileri olup olmadığı tespit edilmeye çalışılır.

3. Görüntüleme Testleri:

Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Bel fıtığının tanısında en yaygın kullanılan görüntüleme testidir. MRG, omurgadaki yapısal bozuklukları ve sinir köklerine olan baskıyı detaylı bir şekilde gösterir.

Bilgisayarlı Tomografi (BT): MRG ile benzer şekilde, omurgadaki yapısal değişiklikleri görüntülemek için kullanılır. Özellikle MRG yapılamayan veya MRG sonuçları net olmayan durumlarda tercih edilebilir.

 X-ışını: Bel fıtığı tanısında genellikle ilk basamak değildir, ancak omurga kemiklerindeki kırıkları veya diğer yapısal bozuklukları tespit etmek için kullanılabilir.

Bel fıtığı tanısının doğru bir şekilde konulabilmesi için fizik muayene bulguları ve görüntüleme testleri bir arada değerlendirilmelidir.

Bel Fıtığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Bel fıtığı tedavisinde, hastanın semptomlarına, yaşına, sağlık durumuna ve diğer faktörlere göre kişiselleştirilmiş bir yaklaşım benimsenmelidir. Tedavi planını belirlerken, hastanın konforu, iyileşme süreci ve uzun vadeli sonuçları dikkate alınmalıdır.

Bel fıtığı tedavisinde kullandığımız bazı yöntemler:

1. Konservatif Tedavi:

• İlaçlar: Bel fıtığı semptomlarını hafifletmek için ağrı kesiciler, anti-inflamatuar ilaçlar ve kas gevşetici ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar ağrıyı azaltmak, inflamasyonu kontrol altında tutmak ve kas spazmlarını hafifletmek için kullanılır.
• Fizik Tedavi ve Egzersizler: Fizik terapistleri, bel fıtığı semptomlarını hafifletmek ve omurga sağlığını iyileştirmek için özel egzersiz programları ve manuel terapi teknikleri uygularlar. Bu egzersizler, beli güçlendirmek, esnekliği artırmak ve duruşu düzeltmek için tasarlanmıştır.
• Epidural Steroid Enjeksiyonları: Steroid enjeksiyonları, sinir köklerine doğrudan uygulanarak inflamasyonu azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için kullanılabilir. Bu enjeksiyonlar, bel fıtığı semptomlarını kontrol almak ve hastanın rahatlamasını sağlamak için yaygın olarak kullanılır.
• Masaj ve Manüel Terapi: Kas spazmlarını hafifletmek, kasları gevşetmek ve dolaşımı artırmak için masaj ve manüel terapi teknikleri uygulanabilir. Bu terapiler, bel fıtığı semptomlarını yönetmeye yardımcı olabilir ve genel olarak rahatlama sağlar.

2. Cerrahi Tedavi:

• Açık Diskektomi: Bel fıtığı tedavisinde en yaygın kullanılan cerrahi yöntemdir. Sıkışmış sinir köklerini serbest bırakmak için fıtıklaşmış diskin bir kısmının çıkarılmasıdır.
• Mikrodiskektomi: Mikroskop altında yapılan diskektomi işlemidir. Bu yöntem, daha küçük bir kesiden ve daha az doku hasarıyla gerçekleştirilir. Mikrodiskektomi, bel fıtığı tedavisinde başarıyla kullanılan etkili bir cerrahi yöntemdir.
• Laminektomi: Omurilik etrafındaki kemik dokusunun kısmen veya tamamen çıkarılmasını içeren bir prosedürdür. Bu yöntem, omurilik üzerindeki baskıyı azaltmak ve bel fıtığı semptomlarını hafifletmek için kullanılır.
• Spinal Füzyon: Omurların birleştirilmesi için kullanılan bir cerrahi prosedürdür. Belirli durumlarda, fıtıklaşmış diskin çıkarılmasını takiben omurların füzyonu gerekebilir. Bu yöntem, omurga stabilitesini artırmak ve bel fıtığı semptomlarını kontrol altına almak için kullanılır.

Kapalı Cerrahi Tedavi

Bel fıtığı ameliyatlarında kapalı yöntemler, minimal invaziv cerrahi teknikleri olarak da adlandırılır. Bu tekniklerde, geleneksel açık cerrahiye kıyasla daha küçük kesiler kullanılır ve cerrahi işlem endoskopik veya mikroskop altında gerçekleştirilir.

Bel fıtığı ameliyatlarında yaygın olarak kullanılan kapalı yöntemler:

Endoskopik Diskektomi:

Endoskopik diskektomi, bel fıtığının minimal invaziv bir cerrahi yöntemle tedavi edilmesini sağlayan bir tekniktir. Bu yöntemde, endoskop adı verilen ince bir tüp kullanılarak fıtıklaşmış disk çıkarılır. Endoskopik diskektomi, geleneksel açık cerrahiden farklı olarak daha küçük bir kesinin kullanılmasını içerir ve genellikle daha az doku hasarı ile ilişkilendirilir.

Transforaminal Endoskopik Diskektomi (TFED):

Transforaminal endoskopik diskektomi (TFED), yan pozisyonda veya hasta yan pozisyonda iken yapılan bir endoskopik cerrahi yöntemdir. Bu teknikte, endoskop omurga üzerindeki disk boşluğuna yerleştirilir ve fıtıklaşmış diskin çıkarılması işlemi gerçekleştirilir. TFED, belirli durumlarda diğer endoskopik yöntemlerden daha uygun olabilir.

Avantajları:

1. Daha Az Doku Hasarı: Endoskopik diskektomi ve TFED yöntemleri, geleneksel açık cerrahiden daha az doku hasarı ile ilişkilendirilir. Bu durum, hastaların daha hızlı iyileşme süreci geçirmesine ve daha az postoperatif ağrı yaşamasına olanak tanır.
2. Daha Hızlı İyileşme Süreci: Minimal invaziv cerrahi yöntemler genellikle daha hızlı iyileşme süreci sunar. Bu da hastaların daha kısa sürede normal günlük aktivitelerine dönmesini sağlar.
3. Daha Az Kan Kaybı: Endoskopik diskektomi ve TFED yöntemleri, geleneksel açık cerrahiye kıyasla daha az kan kaybı ile ilişkilendirilir. Bu, hastaların cerrahi sonrası komplikasyon riskini azaltır.

Kimlere Yapılır?

Endoskopik diskektomi ve TFED genellikle bel fıtığı olan ve konservatif tedavilere yanıt vermeyen veya semptomları devam eden hastalara uygulanır. Ayrıca, minimal invaziv cerrahi adayları genellikle genel sağlık durumu iyi olan ve ameliyat için uygun olan hastalardır.

Bel Fıtığı Ameliyatı Sonrası Takip

1. Ameliyat Sonrası İzlem:

• Hastanın ameliyat sonrası iyileşme süreci, genellikle hastanede birkaç gün geçirilerek başlar. Ameliyat sonrası izlem, cerrahi girişimin başarıyla tamamlandığını ve komplikasyonların önlenmesini sağlar.
• Ameliyat sonrası izlemde, hastanın vital bulguları (kan basıncı, nabız, solunum hızı, vücut sıcaklığı) düzenli aralıklarla kontrol edilir ve cerrahi bölgenin durumu incelenir.

2. Ağrı Yönetimi:

• Ameliyat sonrası ağrı yönetimi, hastanın konforunu sağlamak ve iyileşme sürecini desteklemek için önemlidir. Cerrahi bölgede oluşabilecek ağrı ve rahatsızlık, uygun ağrı kesiciler ve diğer ilaçlarla kontrol altına alınır.

3. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon:

• Fizik tedavi ve rehabilitasyon programları, hastanın omurga stabilitesini ve gücünü yeniden kazanmasına yardımcı olur. Bu programlar, bel fıtığı semptomlarını önlemeye ve tekrarlayan sorunları engellemeye yardımcı olabilir.

4. Kontrol Muayeneleri:

• Ameliyat sonrası dönemde düzenli kontrol muayeneleri planlanır. Bu muayenelerde, cerrahi bölgenin iyileşme süreci değerlendirilir, varsa olası komplikasyonlar saptanır ve gerekirse tedavi planı ayarlanır.

5. Semptom İzlemi:

• Hastanın ameliyat sonrası dönemde semptomları yakından izlenir. Eğer semptomlar tekrar eder veya kötüleşirse, hemen yeni bir tedavi planı oluşturulur.

Ameliyat Sonrası İyileşme Süresi ve Geri Dönüş Süreci:

• Bel fıtığı ameliyatı sonrası iyileşme süresi, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna, cerrahi müdahalenin tipine ve kişisel faktörlere bağlı olarak değişir. Ancak, çoğu hasta birkaç hafta içinde günlük aktivitelerine geri dönebilir.

Kimlere Yapılır?

• Bel fıtığı ameliyatı genellikle konservatif tedavilere cevap vermeyen ve ciddi semptomları olan hastalara yapılır. Bu yöntem, bel ağrısı, bacak ağrısı, uyuşma veya güçsüzlük gibi semptomları olan ve yaşam kalitesi ciddi şekilde etkilenen hastalar için önerilmektedir.